Tà Xùa là vùng cao nguyên, nằm ở ranh giới của hai huyện Trạm Tấu và Bắc Yên, cách Hà Nội khoảng 240 km và trung tâm Mộc Châu chỉ hơn 100 km. Nếu kết hợp đi Mộc Châu và Tà Xùa thì rất thuận tiện. Tà Xùa nổi tiếng với biển mây tuyệt đẹp, thu hút nhiều du khách ưa mạo hiểm, được du khách gọi là “thiên đường trên mây”. Tà Xùa không chỉ là điểm nhấn trên bản đồ du lịch của tỉnh mà còn có hai đặc sản nổi tiếng là trà Shan Tuyết cổ thụ và táo Mèo đấy.
Vị trí của Tà Xùa
Săn mây là cụm từ giới trẻ yêu thích du lịch nhắc đến khi đến Tà Xùa. Nằm giáp ranh huyện Trạm Tấu (Yên Bái) và Bắc Yên (Sơn La), ở độ cao gần 2.000 m, khí hậu quanh năm mát mẻ, không khí trong lành, Tà Xùa là dãy núi nhỏ được bao quanh bởi lớp lớp đồi núi hùng vĩ, mây mù bao phủ quanh năm. Tiềm năng du lịch Tà Xùa vài năm gần đây đang được khai thác mạnh mẽ khi nhiều người chọn xã vùng cao này để lập nghiệp, xây dựng các homestay, phát triển dịch vụ lưu trú và các dịch vụ tiện ích khác.
Cách Hà Nội hơn 200 km, mất khoảng hơn bốn giờ di chuyển theo tuyến quốc lộ 32 – cầu Trung Hà – Thanh Sơn – Thu Cúc – Phù Yên – Bắc Yên. Từ trung tâm huyện Bắc Yên, vượt qua cung đường quanh co. Hai bên đá núi lởm chởm khoảng 13 km, khách du lịch đã đặt chân đến Tà Xùa. Và bắt đầu lịch trình khám phá đồi sống lưng khủng long, mỏm cá heo, cây táo mèo cô đơn. Hoặc khám phá những thửa ruộng bậc thang quanh co bên sườn đồi ở xã Xím Vàng…
Thời gian thích hợp để đến Tà Xùa khám phá thiên đường mây từ tháng 10 đến tháng 4 hằng năm. Tuy nhiên có may mắn săn được mây hay không. Còn phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố thời tiết. Sự chênh lệch nhiệt độ giữa ban ngày và ban đêm. Là yếu tố khiến du khách có thể săn mây thành công.
Khám phá vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ
Sự xuất hiện mưa nhẹ vào đêm hôm trước. Có thể sẽ giúp du khách chiêm ngưỡng những biển mây bồng bềnh. Khi ánh mặt trời rực rỡ rọi xuống thung lũng mây. Cả không gian bừng sáng với cảnh núi non trùng điệp, hùng vĩ, bảng lảng sương bay… Con người bỗng cảm thấy choáng ngợp trước cảnh sắc thiên nhiên.
Điểm tham quan khi đến Tà Xùa không thể không đến là đồi sống lưng khủng long, mỏm cá heo, cây cô đơn, thủy điện… Sống lưng khủng long cách trung tâm Tà Xùa khoảng 12 km. Nằm ở độ cao khoảng 1.400 m so với mực nước biển. Là điểm đón bình minh thú vị.
Từng đoàn bạn trẻ đèo nhau trên những chiếc xe máy vượt qua những cung đường đèo dốc quanh co. Một bên là vách núi, một bên thung lũng hun hút lau trắng bạt ngàn. Ngắm những thửa ruộng bậc thang đang mùa đổ nước, hứa hẹn mùa vàng trĩu hạt.
Trải nghiệm cuộc sống và thưởng thức các món ăn đặc trưng
Không chỉ khám phá phong cảnh thiên nhiên hoang sơ, du khách còn được trải nghiệm cuộc sống. Và thưởng thức các món ăn đặc trưng như canh tầm bóp, nộm hoa chuối da bò, măng chua ngâm ớt, gà đen, cá nướng của người H’Mông nơi đây.
Đến Tà Xùa, du khách còn được khám phá những đồi chè Shan tuyết với cây chè cổ thụ hàng trăm năm tuổi. Trải nghiệm hái chè, sao chè với những chàng trai, cô gái người H’Mông. Và thưởng thức những chén chè Shan tuyết ngọt hậu, thơm khói.
Nằm ở độ cao quanh năm mây che phủ, độ ẩm cao nên chè Shan tuyết Tà Xùa. Vì thế cũng có vị ngon ngọt không giống các loại chè khác. Pha một ấm trà mới đón tiếp chúng tôi, chị Nguyễn Thị Ngọc Oanh, chủ homestay Nhà của Táo (số 5 đường Bản Mây, trung tâm Tà Xùa) cho biết: Với tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng, có yếu tố đặc trưng, văn hóa bản địa đặc sắc. Việc phát triển du lịch đang tạo công ăn việc làm cho người địa phương. Đồng thời phát triển kinh tế địa phương.
Dù được thiên nhiên ưu ái, có tiềm năng và thế mạnh. Nhưng do đường sá đi lại chưa thuận lợi, cơ sở hạ tầng và giao thông khó khăn. Nên Tà Xùa vẫn khá hoang sơ. So với năm 2015, khi nổi lên là điểm săn mây yêu thích của người ưa du lịch mạo hiểm. Hôm nay Tà Xùa đã tấp nập và sầm uất hơn. Tuy nhiên hoạt động du lịch vẫn còn sơ khai, tự phát, cơ sở vật chất và dịch vụ du lịch còn hạn chế.
Với lợi thế về tự nhiên, việc phát triển du lịch là hướng đi đúng nhưng cần có quy hoạch bài bản. Để Tà Xùa phát triển bền vững cả đời sống kinh tế, văn hóa. Và giữ được bản sắc truyền thống riêng có của đồng bào các dân tộc thiểu số.
Các điểm du lịch ở Tà Xùa
Sống lưng khủng long ở Háng Đồng
Sống lưng khủng long nằm cách trung tâm xã Háng Đồng chừng 5km. Địa hình nơi đây được cấu thành với thế tựa lưng vào dãy nguyên sinh Tà Xùa tiếp giáp Yên Bái. Phía trước mặt là thung lũng sâu hàng trăm mét.
Mỏm đá đầu rùa ở Tà Xùa
Bên cạnh sống lưng khủng long. Mỏm đầu rùa chính là địa điểm khiến dân phượt ưa chuộng trên dãy núi Tà Xùa. Sau khi chinh phục độ cao 2.120m. Bạn sẽ thấy vô cùng thú vị khi được chiêm ngưỡng một mỏm đá nhô hẳn ra khỏi dãy núi. Chính vì đặc điểm lạ này, nơi đây đã trở thành địa điểm sống ảo quen thuộc đối với du khách đến Tà Xùa.
Rừng nguyên sinh quốc gia Tà Xùa
Với tổng diện tích 17,650 ha, nằm ở sườn Đông Nam của dãy Hoàng Liên Sơn. Rừng nguyên sinh quốc gia Tà Xùa có địa hình cao ốc. Mức độ chia cắt khá mạnh và nhiều đỉnh cao trên 2000m dọc theo dãy Phu Sa Phìn. Nơi đây là khu hệ sinh thái rừng kín, có nhiều loài thực, động vật quý hiếm. Thích hợp để tham quan, du lịch.
Cây táo mèo cô đơn
Cây táo mèo cô đơn nằm trên đỉnh gió, tại ngã ba Xím Vàng – Háng Đồng. Đi thêm tầm 2,5 km phía bên trái đường Xím Vàng sẽ đến nơi.
Không chỉ chiêm ngưỡng cảnh đẹp hùng vĩ, mê hoặc, đến Tà Xùa du khách cũng có thể thưởng thứ những món ăn độc đáo. Mang đậm bản sắc của người dân bản địa như: Cháo mắc nhung, thịt trâu gác bếp, thịt muối chua, nộm da trâu, nậm pịa, cơm cẩm nướng ống tre…